WEST-BRABANT - De cybercrimekamer van de rechtbank Zeeland-West-Brabant* heeft vijf mannen veroordeeld voor o.a. verschillende vormen van online oplichting, computervredebreuk en witwassen. De rechtbank heeft celstraffen opgelegd tussen de 8 en 36 maanden. De mannen moeten daarnaast in totaal meer dan zes ton aan schadevergoedingen betalen. Ook moet er meer dan drie ton worden betaald aan de Staat, voor het geld dat is verdiend met deze criminele activiteiten.

Het gebeurde allemaal in de periode mei 2020 tot en met januari 2021. De vijf verdachten maakten op verschillende manieren online geld of Bitcoins afhandig bij meerdere slachtoffers. Soms deed een verdachte dit alleen en soms trokken verdachten samen op. Dit werd op verschillende manieren gedaan. Zo werden slachtoffers onder andere opgelicht via WhatsApp, via Forex Diamond Trading (crypto-investeringen) en via bankhelpdeskfraude. De rechtbank heeft de verdachten in sommige gevallen veroordeeld voor plegen en in sommige gevallen voor medeplegen**.

Bankhelpdeskfraude

Bij de bankhelpdeskfraude werden slachtoffers telefonisch benaderd door één van de verdachten, die zich voordeed als (fraudehelpdesk)medewerker van de bank. De slachtoffers werd wijsgemaakt dat het geld op hun rekening gevaar liep. Volgens de rechtbank werden zij op geraffineerde wijze gemanipuleerd zodat zij hun geld overboekten naar een zogenaamde veilige rekening: de kluisrekeningen. Deze kluisrekeningen waren in de werkelijkheid van money mules (katvangers), die hun bankrekening aan de verdachten beschikbaar hadden gesteld. Volgens de rechtbank was er bij deze vorm van oplichting sprake van een nauwe en bewuste samenwerking tussen verschillende verdachten, en vervulden zij ook elk een belangrijke en onderscheidende rol.

Money mules

De money mules die hun rekening beschikbaar stelden, deden dit na het zien van advertenties en promotiefilmpjes via een influencer op Snapchat. Daarin werd gezegd dat men duizenden euro’s per maand kon verdienen. Je moest dan wel afgifte doen van je bankpas, pincode en inloggegevens van je internetbankieromgeving. Na het afgeven hiervan, pinden verdachten in een rap tempo geld van de rekeningen van de slachtoffers. De slachtoffers ontvingen uiteindelijk niet de beloofde bedragen en verloren daarnaast ook hun eigen spaargeld. Volgens de rechtbank hadden de slachtoffers in deze situatie ervan uit kunnen gaan dat deze hele gang van zaken geen zuivere koffie was. De rechtbank is van oordeel dat er juridisch gezien in dit geval geen sprake kan zijn van oplichting, omdat de slachtoffers hadden kunnen weten dat het verhaal te mooi was om waar te zijn.

Computervredebreuk

De slachtoffers die hun inloggegevens aan verdachten gaven, verleenden daarmee volgens de rechtbank geen toestemming voor het daadwerkelijk inloggen in hun bankieromgeving, laat staan voor criminele activiteiten. De rechtbank veroordeelt verdachten daarom wel voor het medeplegen van computervredebreuk. De rechtbank gaat uit van medeplegen omdat verdachten in nauw contact stonden met elkaar en intensief samenwerkten. Iedere verdachte vervulde een rol die een belangrijke schakel was in de uitvoering van het plan.

"Stuitend"

De rechtbank noemt het stuitend dat verdachten deze criminele cyberactiviteiten daadwerkelijk zagen als werk. Verdachten hebben op geraffineerde wijze misbruik gemaakt van het bij de slachtoffers gewekte vertrouwen. De slachtoffers van de bankhelpdeskfraude dachten dat zij door de opgedragen handelingen uit te voeren juist konden voorkomen dat zij (spaar)geld zouden kwijtraken. Die nachtmerrie werd uiteindelijk door toedoen van de verdachten toch werkelijkheid. De verdachten hebben zich niets van de slachtoffers aangetrokken en hebben alleen oog gehad voor hun eigen financiële gewin.
Omdat verdachten al in 2022 werden opgepakt, maar nu pas zijn berecht, is er in juridische zin sprake een forse overschrijding van de redelijke termijn. Als de berechting minder lang op zich had laten wachten, waren de opgelegde celstraffen hoger geweest.

De volledige vonnissen worden later vandaag gepubliceerd op rechtspraak.nl



* De cybercrimekamer van de rechtbank Zeeland-West-Brabant is een verzameling collega's die vanwege deskundigheid de zaken op dit vlak krijgen toegewezen. De cybercrimekamer is geen bijzondere kamer zoals bedoeld in de wet.

** Bij medeplegen moet er sprake zijn van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking, en een significante bijdrage van de dader.